10 tháng tuổi tự biết xúc ăn, 8 tuổi tự quyết định sang Anh du học, 16 tuổi tự tin chuyển trường từ London sang bờ Tây nước Mỹ, đó là chân dung của cô gái 9X nói được 4 ngôn ngữ Phạm Trần Minh Thu.
“Tài năng và đức hạnh của con cái là thành quả của một người
mẹ”, câu nói này quả thật rất đúng với câu chuyện của chị Trần
Bích Hà và con gái Phạm Trần Minh Thu. Hầu hết mọi người đều ngạc nhiên
và ngưỡng mộ tài năng của Minh Thu: một
cô gái có thể nói lưu loát 4 ngôn ngữ: Anh, Việt, Tây Ban Nha, một ít
tiếng Pháp và đã học tiếng Latinh trong 5 năm, trúng tuyển sớm vào
trường ĐH Brown (Mỹ) khi còn đang học ở
trường phổ thông và là niềm tự hào đối với tất cả giáo viên từng dạy dỗ
cô.
Tài năng của con gái Minh Thu cùng hành trình 18 năm nuôi dạy con của
bà mẹ Trần Bích Hà, tác giả quyển sách “Dạy con đôi khi thật đơn giản”,
đang truyền cảm hứng mạnh mẽ cho nhiều ông bố, bà mẹ Việt Nam.
Trong bài trò chuyện của mình, Minh Thu đã chia sẻ: “Tôi đi du
học từ năm 8 tuổi, rõ ràng tôi đã học rất nhiều điều từ các giáo viên và bạn bè
của mình, nhưng phần lớn những tính cách và phẩm chất tốt đẹp mà tôi có được
như sự lạc quan, lòng nhân ái, tinh thần trách nhiệm đều học từ mẹ. Tôi sẽ kể
một vài bài học mẹ đã dạy tôi từ thuở bé nhưng đến giờ vẫn ảnh hưởng sâu sắc
đến cuộc sống trưởng thành của tôi”.
1. “Hãy luôn
nói rõ những gì con cần, thay vì chỉ khóc”
Năm đó tôi 2 tuổi, có một hôm tôi khóc rất to vì một cơn
giận nào đó tôi không nhớ rõ nữa. Thay vì dỗ dành, mẹ đã nhẹ nhàng bảo tôi “Nếu
con muốn điều gì đó thì hãy nói ra, đừng chỉ ở đó mà khóc. Nếu con muốn khóc
thì hãy đi vào căn phòng kia và khóc ở đó đi. Sau khi con khóc xong thì hãy nói
cho mẹ biết những gì con muốn”. Sau đó, mẹ đã đưa tôi vào căn phòng đó thật.
Chỉ hai phút sau, tôi ngừng khóc và quay trở ra bảo mẹ “Con khóc xong rồi và
giờ là những điều con muốn”. Khi lớn lên, rất nhiều người đã mô tả tôi là một
người giỏi giao tiếp và tôi nghĩ rằng khả năng diễn đạt rõ ràng, thẳng thắn
những điều mình muốn bắt nguồn từ khoảng thời gian 16 năm trước, khi mẹ dạy tôi
bài học “Hãy luôn nói rõ những gì con cần, thay vì chỉ khóc”.
2. “Hãy cởi mở
và sẵn sàng mạo hiểm”
Hồi còn nhỏ, tôi ghét ăn rất nhiều món, ví dụ như đu đủ và
cà rốt, chúng thật kinh khủng. Nhưng mẹ tôi vẫn cho tôi ăn đu đủ và cà rốt kèm
với những thứ khác với một lượng ít thôi và bây giờ (dù tôi vẫn không thích chúng
chút nào) tôi đã có thể ăn cả đu đủ lẫn cà rốt. Tôi có thể ăn bất kỳ món ăn nào
và là một trong những người ít kén ăn nhất mà bạn có thể tìm thấy. Mỗi lần tôi
nhăn mũi và nói rằng tôi không muốn thử một món ăn mới nào đó, mẹ sẽ nói với
tôi “Đừng ngại thử những điều mới. Hãy cởi mở và sẵn sàng mạo hiểm”.
“Mẹ dạy tôi hãy cởi mở và đừng ngại thử những điều mới”.
Khi lớn lên, tôi nhận ra bài học mẹ dạy tôi về sự cởi mở rộng hơn nhiều so với những món ăn. Tôi luôn cố gắng cởi mở trước những nền văn hóa, con người và những giá trị mới. Thành thật mà nói, lần đầu tiên tôi ra nước ngoài, việc chấp nhận điều mới không đến một cách dễ dàng, nhưng tôi đã học cách đặt mình vào hoàn cảnh của người khác để suy nghĩ trước khi phán xét điều gì. Theo thời gian, tôi nhận ra rằng những gì tôi cho là đúng/sai chưa hẳn là những gì người khác nghĩ vì chúng tôi sinh ra từ những quốc gia khác nhau và đã lớn lên với những giá trị sống khác nhau. Điều tốt nhất tôi có thể làm là lắng nghe và cố hết sức mình để hiểu họ. Mỗi khi tôi phải đối mặt với một tình huống mới, tôi đều suy nghĩ lại về tình huống tôi từ chối thử một món ăn trông có vẻ không ngon lành, tôi nhớ lời mẹ dạy về sự bao dung và chấp nhận.
3. “Bằng sự
kiên trì, con có thể đạt được bất cứ điều gì”
Hồi tôi lên 6 tuổi, tôi bắt đầu đi học tiếng Pháp ở IDECAF.
Tôi là học sinh mới và hầu hết các bạn trong lớp đã học tiếng Pháp một thời
gian, còn tôi thì chưa biết gì cả. Tôi cũng là đứa bé nhất lớp nên tôi cảm thấy
nơi này có gì đó không an toàn, tôi trở nên vô cùng nhút nhát. Tôi còn bị bắt
nạt trong lớp nữa chứ. Mỗi tối đi học về tôi đều khóc và tôi hỏi mẹ rằng liệu
tôi có thể nghỉ học được không. Dĩ nhiên mẹ đã từ chối đề nghị của tôi và bảo
“Con phải có quyết tâm chứ, mỗi khi con đối mặt với thử thách nào đó, con không
thể cứ thế mà từ bỏ được”. Từ hôm ấy, mẹ mua băng cassette tiếng Pháp và mỗi
đêm mẹ đều ngồi cùng và giúp tôi học tiếng Pháp sau khi tôi trở về từ trường
học. Trong vòng một tháng, tôi trở thành một trong những học sinh giỏi nhất lớp
và sau một năm, tôi là người đứng đầu lớp học. Kể từ thời điểm đó, tôi đã học
được một triết lý “Bằng sự kiên trì, bạn có thể đạt được bất cứ điều gì”.
Phạm Trần Minh Thu: Tôi đã học được một triết lý: “Bằng
sự kiên trì, bạn có thể đạt được bất cứ điều gì từ khi mới 6 tuổi”.
Tôi đã giữ bài học này trong tâm trí mình ở mọi nơi tôi đến và trong tất cả những gì tôi làm. Tôi đã vượt qua mọi bài kiểm tra, bài tiểu luận, bài thi, tôi đã sống sót qua kỳ thi GCSE, ngay cả khi gặp một vài sự cố, vì tôi liên tục nói với bản thân mình rằng sự kiên trì chính là cách đi về phía trước. Tôi từng là huynh trưởng ở trường Cate, nơi tôi sống với nhiều cô gái mới vào trường, dẫn dắt, hỗ trợ họ mọi vấn đề về tình cảm lẫn học tập, tôi thường xuyên cảm thấy mình thất bại, mình không đủ tốt. Nhưng vì bài học mẹ đã dạy tôi từ thời tôi còn học tiếng Pháp “Sự quyết tâm và sức mạnh ý chí có thể chinh phục tất cả”, tôi không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc tiến lên và tiếp tục chiến đấu.
4. “Con phải học cách đối mặt với nỗi sợ và đừng để chúng chế ngự con”
Hồi tôi lên 8 tuổi, hai mẹ con tôi và chú Hải đi leo núi ở
Yên Tử. Ai cũng biết tôi rất sợ giun. Tôi không biết nỗi sợ hãi ấy từ đâu đến
nhưng tôi ghét giun và sợ chết khiếp khi nhìn thấy chúng. Hôm ấy chúng tôi đi
bộ lên núi và trời mưa khá to, thế là giun bò ra khắp nơi dọc đường đi. Tôi bắt
đầu khóc và thậm chí dừng lại không chịu đi tiếp vì xung quanh có quá nhiều
giun đang bò lổn ngổn. Có thể bạn cho điều này là ngớ ngẩn nhưng đối với một
đứa con nít 8 tuổi như tôi, đó là một trong những trải nghiệm đáng sợ nhất.
Mẹ đã động viên tôi rất nhiều nhưng tôi vẫn không ngừng sợ
hãi. Lúc ấy, mẹ đã nói với tôi bằng giọng rất kiên quyết “Nếu con đang ở trong
một khu rừng và mẹ không ở bên con, làm thế nào con có đủ khả năng để chế ngự
nỗi sợ? Có rất nhiều thứ đáng sợ trong cuộc sống ngoài kia, con phải học cách
để đối mặt với nỗi sợ và đừng để chúng tiêu diệt con”. Sau đó, chúng tôi đi
tiếp, vài phút sau, tôi đã thở được, tôi vẫn còn thấy giun nhưng tôi không còn
la hét và khóc nữa, vài giờ sau, tôi đã vui vẻ trở lại. Kể từ đó, mỗi khi tôi
lo sợ một điều gì đó, tôi đều nhớ lại khoảng thời gian ở Yên Tử, nhớ lại những
lời của mẹ và tôi cố gắng đối mặt với nỗi sợ và nghiền nát chúng.
“Bằng chính cách sống của mình, mẹ đã dạy tôi lòng dũng
cảm. Mẹ rèn cho tôi tinh thần bền bỉ không giới hạn, rằng trong khó khăn cần
nghiến răng lại, ngẩng đầu lên mà tiến về phía trước, rằng tôi có thể thất bại
tanh bành nhưng hãy nhặt nhạnh từ những hoang tàn để chắp lại con người mình”.
5. “Mẹ để tôi
tự do lựa chọn bất cứ điều gì tôi thích”
Cũng trong năm 8 tuổi, tôi tham dự một trại hè 3 tuần tại
một trường học ở Anh tên là Concord. Tôi rất yêu ngôi trường này và khi trở về
nhà, tôi nói với mẹ “Con muốn đi du học Anh từ ngay bây giờ”. Tôi nghĩ rằng hầu
hết các bà mẹ của một đứa trẻ 8 tuổi ở khắp nơi trên thế giới đều sẽ phản ứng
với câu chuyện này theo kiểu “Con có điên không?”. Thế nhưng mẹ đã trả lời rất
nhẹ nhàng “Con biết những gì về ngôi trường đó? Hai mẹ con mình hãy cùng nhau
tìm hiểu nhiều hơn nhé” thay vì bác bỏ ý tưởng của tôi. Thật vậy, hai mẹ con
tôi đã cùng nghiên cứu để rồi vài tháng sau tôi đã được nhận vào trường
Badminton, một trong số ít các ngôi trường dành cho nữ sinh ở Bristol chấp nhận
học sinh nhỏ tuổi như tôi.
Chị Trần Bích Hà chia sẻ bà luôn để con gái tự do lựa
chọn mọi điều cô thích, ngay cả khi cô bé muốn đi du học Anh từ năm 8 tuổi.
Những bài học dạy con của tác giả Trần Bích Hà trên Facebook lâu nay luôn nhận
được sự quan tâm, đồng cảm của nhiều bậc phụ huynh.
Mẹ đã cho tôi tự do lựa chọn những gì tôi yêu thích kể từ khi tôi còn rất nhỏ và chưa bao giờ buộc tôi hãy làm điều này, điều nọ đi. Mẹ luôn khuyến khích tôi đưa ra những quyết định riêng và tự mình làm mọi thứ, vì thế mẹ đã gầy dựng trong tôi một cảm giác mạnh mẽ của sự độc lập từ trước cả khi tôi lên 8 tuổi. Tôi nghĩ có lẽ vì thế, giờ đây tôi đã trở thành một con người độc lập, ý chí mạnh mẽ và có khả năng tự mình đưa ra những quyết định khó khăn.
6. “Mẹ dạy tôi
chỉ riêng việc học giỏi không đem lại hạnh phúc cho con người”
Tôi từng tâm sự với mẹ “Ai cũng nói là phải vào các trường
đại học hàng đầu để sau này tìm được việc làm tốt, được lương thật cao. Con
chẳng hiểu tại sao phải cứ thế. Nếu học giỏi chỉ để sau này kiếm tiền thì chán
lắm”. Mẹ đã dạy tôi ý nghĩa của việc học. “Học là để trở thành người có tri
thức, có văn hóa, để mình có đủ khả năng hiểu những gì xảy ra trong cuộc sống
và xã hội, để có khả năng và cơ hội làm được những điều mình thích. Nhưng chỉ
riêng việc học giỏi không đem lại hạnh phúc cho con người”.
“Mẹ dạy tôi chỉ riêng việc học giỏi không đem lại hạnh
phúc cho mọi người. Tôi nghĩ sứ mệnh đời
mình là có thể hiểu được những vấn đề mà thế giới đang đối mặt và làm việc với
người dân để đưa ra những giải pháp khả thi và bền vững”.
Tôi đam mê hoạt động cộng đồng, tôi nghĩ sứ mệnh đời mình là
có thể hiểu được những vấn đề mà thế giới đang đối mặt và làm việc với người
dân để đưa ra những giải pháp khả thi và bền vững. Tôi đã dạy tiếng Anh tại nhà
cho trẻ em ở Thái Lan, giúp xây dựng một thư viện và dạy tiếng Anh tại một
trường tiểu học ở nông thôn Tanzania, đến Miến Điện phỏng vấn người dân địa
phương về tình hình chính trị.
Khi còn học ở trường Cate, tôi đến thăm nhà nuôi
dưỡng mỗi tuần, nơi tôi phục vụ bữa tối tại ngôi nhà dành cho người vô gia cư,
làm việc với trẻ em và người cao tuổi. Tôi có kế hoạch làm tình nguyện nhiều
hơn trong tương lai và tôi hy vọng sẽ được tham gia sâu vào các hoạt động cộng
đồng tại trường Brown. Tôi nghĩ rằng khi gắn kết với cộng đồng xung quanh mình,
bạn sẽ học hỏi và phát triển bản thân rất nhiều, đồng thời có thể đóng góp để
xây dựng thế giới trở nên tốt đẹp hơn.
(Theo Lê Minh / Trí Thức Trẻ)